De cultuurverslaggever
Verhalen over artiesten, theaters, podia en festivals in Zuid-West Nederland en Vlaanderen

Onias Landveld: ‘Mensen kenden zwarte personen hier alleen van The A-team’

In het kader van de Black Achievement Month presenteert De Spot vrijdag in Middelburg de voorstelling ‘Wortels en Cassave’ van Onias Landveld. De woordkunstenaar brengt een gepassioneerd verhaal over identiteit, kleur en acceptatie.

Hans Puik 21-10-20, LINK NAAR PUBLICATIE IN PZC

© Jean van Lingen

Onias Landveld werd geboren in Suriname. Als kind van ouders uit twee verschillende inheemse culturen beschouwt hij zichzelf ‘zwart in het kwadraat’. Zijn roots liggen in de jungle van Suriname, maar als 4-jarig jongetje moest hij vluchten naar Nederland. Daar kwam hij terecht in Venlo en werd hij het enige zwarte jongetje van de klas. Sindsdien zweeft hij tussen twee werelden, vier culturen en zes talen. ,,Mensen kenden hier zwarte personen alleen van The A-team op tv.”

Veelzijdig

Landveld is een veelzijdig persoon: hij schrijft, spreekt, dicht en inspireert en heeft in zijn 35-jaar lange leven al een hoop meegemaakt. Hij moest vluchten voor een burgeroorlog, leefde 12 jaar lang met faalangst en zocht dakloos zijn weg in de maatschappij. ,,Ik heb een verhaal dat gedeeld moet worden”, zegt hij stellig.

Inmiddels heeft zijn plek gevonden in Nederland. Landveld was van 2017 tot 2019 stadsdichter van zijn woonplaats Tilburg, hij is werkzaam als docent storytelling op de Radboud Universiteit, maar noemt zichzelf vooral schrijver en theatermaker. Zijn vorige optredens duurde nooit langer dan een kwartier, maar dit keer koos Landveld voor een langere voorstelling. Het eindresultaat is geen traditioneel optreden, maar een combinatie van verschillende cultuurvormen. ,,Aan 15 minuten heb ik niet genoeg om mijn verhaal te vertellen. Bezoekers zijn vaak verrast omdat ze een bepaald beeld hebben bij theater, maar dit is breder. Op het podium breng ik een mix van spoken word, storytelling en theater.”

Vluchteling

Samen met regisseur Mike van Wetten zette Landveld een aantal van zijn zelfgeschreven gedichten om in verhalen. De kernvraag van de voorstelling is: hoe doet iemand zijn intrede in een maatschappij die hem niet (helemaal) accepteert? ,,Officieel sta ik te boek als vluchteling. We leven allemaal in een andere wereld binnen de Nederlandse maatschappij, het is niet waar dat je hier als Surinamer net zoveel kansen hebt als alle Nederlanders. Dat hoeft niet per se slecht te zijn, ik ga ook zeker niet met vingers wijzen. Maar het is belangrijk dat we van elkaar weten hoe onze werelden in elkaar zitten. Op die manier worden er bruggen gebouwd en komt er plaats voor begrip.”

In de voorstelling gaat Landveld nader in op zijn vlucht uit Suriname. ,,Het was december 1989, de Berlijnse muur was net gevallen. Mijn moeder vertelde eerst ‘we gaan op vakantie’, later werd het ‘we gaan naar ergens waar het veilig is’. Op Schiphol liepen we met korte mouwen en in korte broek, terwijl buiten niemand zonder dikke winterjas de straat op ging. Moe en kapot van de jetlag kwamen we aan op onze eindbestemming, Venlo.”

Daar begon het gezin een nieuw leven. Voor Landveld een enorme omschakeling. ,,Als klein zwart jongetje werd ik aangestaard, maar voor mij was het net zo vreemd om witte mensen te zien.” Met de nodige humor vertel hij op het podium over die periode. ,,Het is een voorstelling met een lach en een traan. Ik vertel dat ik in Venlo werd gepest om mijn naam. Eigenlijk heet ik geen Onias en in de show leg ik uit wat er is gebeurd en hoe ik echt heet. Vanaf de eerste seconden in Nederland leerde ik, je moet je aanpassen. Aan een jochie van een paar jaar vertel je toch niet dat zijn leven gekaderd is, alleen omdat hij er anders uit ziet dan anderen?”

Faalangst

Aanpassen vormt vanaf dat moment de rode draad door zijn leven. ,,Veel mensen met een migratieachtergrond zullen herkennen dat ze voortdurend switchen van persoonlijkheid. Je praat en gedraagt je in iedere groep anders, om maar geaccepteerd te worden. Het constant wisselen van gedaantes had grote gevolgen voor mijn identiteit. In het verleden heb ik enorm last gehad van faalangst. Ik kon mijn universitaire studie niet afmaken, omdat ik tijdens economielessen black-outs kreeg.”

Spoken word, een voordrachtskunst waarbij een poëtisch verhaal ritmisch wordt voorgedragen, heeft Landveld gered. Het podium is de plek waar hij helemaal zichzelf kan zijn. ,,Het is ook de plaats waar faalangst me weer zou kunnen aanvallen, maar dan denk ik: het gaat niet om mij, het gaat om de boodschap. Ik geloof dat ik iets waardevols heb om te delen. Ik ben op een punt aangekomen waar mijn talent en mijn passie elkaar kruisen. Er zijn niet veel mensen die dat kunnen zeggen. Zoals vissen moeten zwemmen, paarden moeten rennen, moet ik vertellen. Ik heb niets meer om bang voor te zijn.”

Vrijdag 23 oktober, De Spot, 20.30 uur: Onias Landveld met Wortels en Cassave

Black Achievement Month

De Black Achievement Month (BAM) is een evenement dat elk jaar in de maand oktober gehouden wordt en welke in het teken staat van ‘Black Achievers’. Uitgangspunt is om de bijdrage van zwarte prominenten aan de Nederlandse samenleving onder de aandacht te brengen van een breed publiek. Sinds vorig jaar vinden ook in Zeeland diverse activiteiten plaats. De Spot koos er dit jaar voor om de voorstelling van Onias Landveld te programmeren. De verhalenverteller speelt zijn show ‘Wortels en Cassave’ in Middelburg volledig in het Nederlands, al is de voorstelling ook vertaald in het Engels. Met Roots and Cassava stond Landveld al op podia in Nigeria, Ghana en Curaçao.

 
 
 
E-mailen
LinkedIn