Op 1 juli is het 150 jaar geleden dat de slavernij in Suriname en de Caraïbische eilanden werd afgeschaft. In het hele Koninkrijk wordt hier extra aandacht aan besteed tijdens het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Ook het Chassé Theater in Breda programmeert in het kader van deze herdenking voorstellingen en films die extra verdieping geven aan deze thematiek.
Hans Puik 30-06-23
Bij wet werd de slavernij op 1 juli 1863 afgeschaft in het toenmalige Koninkrijk. Echter moest een groot deel van de tot slaaf gemaakten hierna nog 10 jaar lang op de plantages werken. De slavernij stopte daarom voor velen pas echt op 1873. Het slavernijverleden is een tot voor kort onderbelicht onderdeel van onze gedeelde geschiedenis. Een pijnlijk verleden dat vandaag de dag nog een negatieve rol speelt in het leven van mensen. Keti Koti, 1 juli, is de dag waarop de afschaffing van de slavernij én het vieren van vrijheid worden gememoreerd.
Aandacht voor actuele thema's
Het Chassé Theater vindt het belangrijk om in de programmering aandacht te besteden aan actuele maatschappelijke thema's, met voorstellingen die urgentie in zich dragen en relevant zijn voor deze tijd. Film- en theatermakers krijgen de ruimte om de nog onbekende verhalen over het koloniale verleden te delen, en zo de bezoeker mee te nemen in andere werelden, aan te zetten tot denken en tot het verschuiven van perspectieven.
Film en theater rondom het slavernijverleden
Chassé Cinema vertoont op 1 en 5 juli de film Stones have laws. In deze film vertellen Marrons, afstammelingen van tot slaaf gemaakte Afrikanen die zich wisten te bevrijden, over hun strijd met de Nederlandse kolonisten en de geschiedenis van hun volk. Daarna volgt vanaf 7 juli de documentaire Katibo Ye Ye waarin regisseur Frank Zichem schetst hoe het slavernijverleden in tegenwoordige tijd nog steeds doorwerkt.
Dit is ook de rode draad in de voorstelling Ik zeg toch sorry van theatergezelschap Raymi Sambo Maakt en theatergroep Aluin, waarin geschiedenis en actualiteit samensmelten. Rollen die toen schrijnend verdeeld waren zijn tot op de dag van vandaag voelbaar. In De plantage van onze voorouders van muziektheatergezelschap Orkater, naar de gelijknamige podcast van Maartje Duin en Peggy Bouva, gaan actrices Manoushka Zeegelaar Breeveld en Malou Gorter terug naar een gedeeld verleden; een plantage die hun voorouders verbindt. De Smeekbede van regisseur Olivier Diepenhorst volgt de brief van een vrijgemaakte vrouw, die zij in 1795 naar haar voormalig meester stuurde. Het schip dat de brief van Paramaribo naar Amsterdam moest vervoeren werd gekaapt. Bijna 200 jaar later wordt haar smeekbede in een archief teruggevonden.
Boni de musical, van Het Zuidelijk Toneel en geregisseerd door Stanley Burleson, vertelt het levensverhaal van verzetsheld Boni en zijn strijd tegen de slavernij in de Surinaamse binnenlanden. Samen met zijn medestanders vormde hij een grote bedreiging voor het regime, terwijl hij zich diep verscholen in de jungle onaantastbaar, onsterfelijk en onvindbaar wist te maken. De voorstelling Closed Eyes van Alida Dors (Theater Rotterdam) neemt het publiek mee naar Ganzee, een verzonken dorp in het Brokopondo meer in Suriname. Een parallelle wereld waar de magie van de verbeelding heerst en waar gezamenlijk een hoopvolle visie voor de toekomst wordt gecreëerd.
Contextprogramma
De voorstellingen binnen het Herdenkingsjaar Slavernijverleden vinden plaats van 1 juli tot en met het einde van dit jaar. Het programma wordt omkaderd met verdiepende contextprogrammering, zoals bijvoorbeeld een Keti Koti Tafel bij De Plantage van onze voorouders. De voorstellingen worden omlijst door inleidingen en nagesprekken. Deze worden gedurende het jaar bekend gemaakt.
Meer informatie over dit programma is te vinden op www.chasse.nl/slavernijverleden